İŞ MÜFETTİŞLERİ TARAFINDAN 2014 YILINDA TEFTİŞ EDİLECEK SEKTÖR VE İŞYERLERİ

Anasayfa Bülten İŞ MÜFETTİŞLERİ TARAFINDAN 2014 YILINDA TEFTİŞ EDİLECEK SEKTÖR VE İŞYERLERİ

Sosyal Ağlarda Paylaş :

İŞ MÜFETTİŞLERİ TARAFINDAN 2014 YILINDA TEFTİŞ EDİLECEK SEKTÖR VE İŞYERLERİ

A- Genel Açıklamalar:

İş Müfettişleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu’na bağlı olarak çalışmakta olup, İş Teftiş Kurulu Başkanlığı ise 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda Bakanlığın Danışma ve Denetim Birimleri arasında sayılmış, aynı Kanunun 15 inci maddesinde de görev ve yetkileri belirtilmiştir.

Kurulun yapısındaki en önemli değişiklik, 02/11/2011 tarihli ve 28103 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, 665 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname ile yapılmış (Çalışma Bakanlığı – İŞKUR – SGK Teşkilat Yapısında Değişiklik Yapıldı başlıklı haber), bu düzenleme çerçevesinde Bakanlığa bağlı Teftiş Kurulu ile Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü’ne bağlı Teftiş Kurulu İş Teftiş Kurulu bünyesinde birleştirilmiş, 31/10/2012 tarihli ve 28453 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş Teftiş Kurulu Yönetmeliği ile Kurulun görev ve yetkileri yeniden tanımlanmıştır.

İş Müfettişleri tarafından işyerlerinde yapılan teftiş ve denetimler üç ana kategoriye ayrılmaktadır;

– İş sözleşmesi fiilen devam eden işçilere ait şikayetler üzerine yapılan teftişler.

– İşin yürütümü yönünden yapılan programlı teftişler.

– İş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılan programlı teftişler.

4857 sayılı İş Kanununun 91 inci maddesi uyarınca; iş sözleşmesi fiilen sona eren işçilerin kanundan, iş ve toplu iş sözleşmesinden doğan bireysel alacakları ile ilgili şikayetleri ise Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri tarafından incelenmektedir.

İşin yürütümü yönünden programlı teftişler Sosyal İş Müfettişleri, iş sağlığı ve güvenliği yönünden programlı teftişler ise Teknik İş Müfettişleri tarafından yapılmaktadır.

Bu kısa açıklamalardan sonra, İş Müfettişleri tarafından 2014 yılı içerisinde işyerlerinde yapılacak programlı teftişler ve teftiş programlarıyla ilgili açıklamalara geçmeden önce, İş Teftişi ve İş Teftiş Kurulu ile uygulamaları hakkında bazı bilgiler verilmesi yararlı olacaktır.

1- İş Teftiş Kurulu Başkanlığının Görevleri:

İş Teftiş Kurulu Başkanlığının Bakan adına yerine getirdiği görevler şunlardır:

• Çalışma hayatı ile ilgili mevzuat çerçevesinde programlı veya program dışı teftiş, inceleme, soruşturma yapmak, gerekli önlemleri almak veya aldırmak.

• Kayıt dışı istihdamla mücadele etmek, sektörel analizlere dayalı denetimleri yürütmek ve bu konularda alınması gerekli tedbirleri önermek.

• Çalışma hayatı ile ilgili mevzuat çalışması yapmak, mevzuatın aksayan yönleri, uygulanabilirliği, sektörel bazda ilgili kurum ve kuruluşlarca alınması gereken önlemleri belirleyen Genel Değerlendirme Raporu hazırlamak.

• Denetim sonuçlarına ilişkin istatistikleri tutmak, değerlendirmek ve yorumlamak.

2- İş Teftişi Nedir?

İş Teftişi; çalışma süreleri, ücretler, iş sağlığı ve güvenliği, işçilerin refahı, çocuk ve gençlerin çalıştırılması, kayıt dışılık, işsizlik, istihdam ve işgücü piyasası uygulamaları gibi çalışma şartlarına ve ortamına ilişkin tüm mevzuat hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili olarak araştırma, inceleme ve denetlemeyi de kapsayan ve Devlet adına gerçekleştirilen teftiş faaliyetleri ile mevzuat ile verilen diğer teftiş faaliyetlerini ifade eder.

3- İş Teftiş Sistemine Getirilen Yenilikler / Yaklaşımlar:

İş Teftiş Kurulu Başkanlığı teftiş yaklaşımını, tepkisel denetimlerden ziyade, önleyici denetimlere ağırlık verecek şekilde değiştirmiştir. Yeni yaklaşım çerçevesinde Kurul tarafından aşağıdaki çalışma ve uygulamalar yürütülmektedir.

3.1- Programlı Teftişler:

• Klasik teftiş anlayışı dışında,

• Risk, alan veya sektör esaslı yapılan,

• İlgili tüm sosyal tarafları kapsayan,

• Eğitim, iletişim ve bilgilendirmeye ağırlık veren,

çözüm odaklı, gönüllü uyumun ve iyileştirme oranı ile yasaya uygunluğun azami ölçüde sağlandığı teftişlerdir.

3.2- Önleyici Denetim Anlayışı:

Teftişlerde noksanlık ve aykırılıklar tespit edilmesi halinde doğrudan idari para cezası uygulanması yerine;

• Bunların işverence giderileceğinin beyan edilmesi,

• Noksanlık ve aykırılıkların işverence uygun sürede giderilebileceğinin müfettişçe takdir edilmesi,

durumlarında teftişe ara verilerek, noksanlık ve aykırılıkların giderilmesi için işverene süre verilmesini öngörmektedir.

3.3- Sosyal Tarafların Bilgilendirilmesi:

Programlı teftişler, teftişlerin yürütüleceği sektörlerdeki işverenlerin, sendikaların, meslek odalarının, yerel yönetimlerin ve ilgili diğer sivil toplum kuruluşlarının ve hatta basın yayın kuruluşlarının katılımı ile düzenlenen toplantılarla duyurularak başlamaktadır.

Bu suretle o yıl içinde hangi sektörlerde teftiş yapılacağı ve teftişlerde hangi riskler üzerinde durulacağı konusunda ön bilgilendirme yapılarak, bir taraftan işverenlerin daha teftişlere başlanmadan kendi inisiyatifleri ile işyerlerindeki riskleri gidermeleri sağlanmaya çalışılmakta, diğer taraftan da işyerlerini mevzuata uygun hale getirmek için farklı kurum ve kuruluşlar arasında bir işbirliği ortamı oluşturulmaktadır.

3.4- Kurumlararası İşbirliği:

Teftiş programlarının uygulanmaya başlanmasından sonuçlanmasına kadar tüm aşamalarda sorunların tarafı olabilecek tüm kurum ve kuruluşlar ziyaret edilerek, onlarla sorunları ve çözüm önerilerini tartışma toplantıları düzenlenerek, işbirliği protokolleri yapılarak sorunların çözümüne tüm tarafların katkıda bulunması sağlanmaya çalışılmaktadır.

3.5- Yayın Faaliyetleri:

İşyerlerinde çalışan işçiler salt teftişler sırasında ya da düzenlenen eğitim toplantılarında değil, Kurul Başkanlığınca hazırlanan ve işyerlerindeki riskleri ve alınması gereken önlemleri konu eden el kitapçıkları aracılığı ile de bilgilendirilmekte, söz konusu kitapçıklar eğitimler sırasında işçilere dağıtılmaktadır.

B- 2014 YILINDA UYGULANACAK PROGRAMLI TEFTİŞLER:

I- İşin Yürütümü Yönünden Uygulanacak Programlı Teftişler:

İşin Yürütümü yönünden 2014 yılında uygulanacak programlı teftişler 55 ili kapsayacak olup, teftişler aşağıda belirtilen sektörlerde faaliyet gösteren işyerlerinde yapılacaktır.

PROGRAMLI TEFTİŞ	TEFTİŞ KONULARI-RİSKLER
Kargo Hizmeti Veren Şirketlerin Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi	Çalışma süreleri, işçilik alacakları, yıllık ücretli izin, kayıt ve belge tutma yükümlülükleri, kayıt dışılık ve haksız rekabetin önlenmesi
Hazır Beton İmalatı Yapan İşyerlerinde Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi
Mermer İşleme Tesislerinde ve Mermer Ocaklarında Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi
Dinlenme Tesislerinde Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi	Kısmi süreli çalışma, çocuk, genç, yabancı ve engelli işçi istihdamı, çalışma süreleri, işçilik alacakları, yıllık ücretli izin, kayıt ve belge tutma yükümlülükleri, kayıt dışılık ve haksız rekabetin önlenmesi
50’den Fazla İşçi Çalıştıran Tarımsal İşletmelerin Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi	Çocuk, genç ve yabancı işçiler, mevsimlik işçilik, çalışma süreleri, işçilik alacakları, yıllık ücretli izin, kayıt ve belge tutma yükümlülükleri, kayıt dışılık ve haksız rekabetin önlenmesi
Restoran ve Hazır Yemek İmalatı Yapan İşyerlerinde Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi	Çocuk, genç, yabancı ve engelli işçi istihdamı, kısmi süreli çalışma, çalışma süreleri, işçilik alacakları, yıllık ücretli izin, kayıt ve belge tutma yükümlülükleri, kayıt dışılık ve haksız rekabetin önlenmesi
Liman İşyerlerinde Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi	Asıl işveren-alt işveren ilişkisi, çalışma süreleri, işçilik alacakları, yıllık ücretli izin, kayıt ve belge tutma yükümlülükleri, kayıt dışılık ve haksız rekabetin önlenmesi
Gübre ve Yem Sanayinde Çalışan İşçilerin Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi
Tuğla ve Kiremit Fabrikalarında Çalışan İşçilerin Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezlerinde Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi	Çocuk, genç, yabancı, engelli ve kadın işçi istihdamı, çalışma süreleri, işçilik alacakları, yıllık ücretli izin, kayıt dışılık ve haksız rekabetin önlenmesi

İşin Yürütümü Yönünden Uygulanacak Teftişlerde Bakılacak Hususlar:

1) Alt işverenlik Uygulamaları – 4857 / 2-3

2) İşyerinin Tescili (Bildirimi) – 4857 / 3

3) Eşit Davranma İlkesi – 4857 / 5

4) İş Sözleşmeleri – 4857 / 8 – 11,12

– Belirli Süreli

– Belirsiz Süreli

5) Çalışma Belgesi – 4857 / 28

6) Toplu İşçi Çıkarımı – 4857 / 29

7) Özürlü İstihdamı – 4857 / 30

– Talepler

– İstihdamlar

8) Ücret – 4857 / 32

– Kaydi / Gerçek Ücret İncelemesi

– Ücretin Ödenme Zamanı

– Ücret Kesintileri

– Ücretin Ödenme Şekilleri

9) Ücret Hesap Pusulası – 4857 / 37

10) Fazla Çalışma – 4857 / 41

– Haftalık, günlük çalışma süreleri

– Ara dinlemeleri

– Fazla çalışma onayları

– Fazla çalışma ücretinin ödenmesi

– Fazla sürelerle çalışma ücretinin ödenmesi

– Fazla çalışma ücretinin ödenme zamanı

11) Hafta Tatili – 4857 / 46

12) Genel Tatil – 4857 / 47

– Genel Tatil ücretinin zamlı ödenmesi

– Genel Tatil çalışması onayı

13) Yıllık Ücretli İzin – 4857 / 53 – 59

– Yıllık Ücretli izin kayıtları

– Yıllık Ücretli iznin bölünmesi

– Yıllık Ücretli izinde çalışma yasağı

– Yıllık Ücretli izin kullanma dönemi

14) Gece Dönemi Çalışmaları – 4857 / 69

15) Analık Halinde Çalışma ve Süt İzni – 4857 / 74

16) İşçi Özlük Dosyaları – 4857 / 75

17) Geçici İş Göremezlik Ödenekleri – 4857 / 48-49

18) Yabancı Uyruklu İstihdamı

19) Kayıt Dışı Çalışmalar

20) Duruma Göre İş Akdi Sona Eren İşçilerinle İlgili İncelemeler

II- İş Sağlığı ve Güvenliği Yönünden Programlı Teftişler:

İş sağlığı ve güvenliği yönünden 2014 yılında uygulanacak programlı teftişler 39 ili kapsayacak olup, teftişler aşağıda belirtilen sektörlerde faaliyet gösteren işyerlerinde yapılacaktır.

PROGRAMLI TEFTİŞ	TEFTİŞ KONULARI – RİSKLER (İŞKAZASI)	TEFTİŞ KONULARI – RİSKLER(MESLEK HASTALIĞI)
MOBİLYA SEKTÖRÜNDE İSG	Makinelerin sebep olduğu kazalar, Yangın, parlama ve patlama, Acil durum planları, Tahliye planları	Mesleki bronşiyal astım, Kas iskelet rahatsızlıkları,
TARIM İŞYERLERİNDE İSG	Makinelerin sebep olduğu kazalar, Taşıma sırasında taşınan cisimlerin düşmesi sonucu oluşan kazalar, Vücudun veya bir organın iki cisim arasında kalarak sıkışması, ezilmesi, Yüksek bir yerden derin bir yere düşme, Yangın, parlama ve patlama, Acil durum planları, Tahliye planları	——————
ELEKTRİKLİ TEÇHİSAT İMALATINDA İSG	Makinelerin sebep olduğu kazalar, Yangın, parlama ve patlama, Acil durum planları, Tahliye planları	Mesleki bronşiyal astım, Kurşun,
MOTORLU KARA TAŞITI İMALATINDA İSG	Makinelerin sebep olduğu kazalar, Taşıma sırasında taşınan cisimlerin düşmesi sonucu oluşan kazalar, Vücudun veya bir organın iki cisim arasında kalarak sıkışması, ezilmesi, Cismin sıkıştırması, Göze veya vücudun doğal boşluklarına yabancı cısım kaçması, Yangın, parlama ve patlama, Acil durum planları, Tahliye planları	Mesleki bronşiyal astım, Kas iskelet rahatsızlıkları, Kurşun, Benzen,
MİNERAL ÜRÜNLERİN İMALATINDA İSG	Makinelerin sebep olduğu kazalar, Vücudun veya bir organın iki cisim arasında kalarak sıkışması, ezilmesi, Başka yerde sınıflandırılmamış düşen cisimlerin çarpması, devrilmesi, Yangın, parlama ve patlama, Acil durum planları, Tahliye planları	Mesleki bronşiyal astım, Kas iskelet rahatsızlıkları, Arsenik ve bileşikleri, Kurşun, Silikoz,
PATLAYICI MADDE İMALATINDA İSGPARLAYICI VE PATLAYICI KİMYASALLARIN DEPOLANMASINDA İSG	Yangın, parlama ve patlama, Acil durum planları, Tahliye planları	——————
KİMYASAL ÜRÜNLERİN İMALATINDA İSGKİMYASAL GÜBRE VE AZOT BİLEŞİKLERİNİN İMALATINDA İSG TEKSTİL ÜRÜNLERİNİN İMALATINDA İSG	Makinelerin sebep olduğu kazalar, Vücudun veya bir organın iki cisim arasında kalarak sıkışması, ezilmesi, Cismin sıkıştırması, Yangın, parlama ve patlama, Acil durum planları, Tahliye planları	——————.. —————— . Mesleki bronşiyal astım,
FABRİKASYON METAL ÜRÜNLERİ İMALATINDA İSG	Makinelerin sebep olduğu kazalar, Taşıma sırasında taşınan cisimlerin düşmesi sonucu oluşan kazalar, Vücudun veya bir organın iki cisim arasında kalarak sıkışması, ezilmesi, Cismin sıkıştırması, Yüksek bir yerden derin bir yere düşme, Başka yerde sınıflandırılmamış düşen cisimlerin çarpması, devrilmesi Yangın, parlama ve patlama, Acil durum planları, Tahliye planları	Mesleki bronşiyal astım, Kas iskelet rahatsızlıkları, Kurşun, Nitrogazlar, Silikoz,
ATIK SU ARITMA TESİSLERİNDE İSG	Kaza neticesinde zehirlenmeler, Zararlı maddelere solunum, sindirim veya cilt temasıyla maruz kalma, Kaymalar ve çökmeler, Taşıma sırasında taşınan cisimlerin düşmesi sonucu oluşan kazalar, Başka yerde sınıflandırılmamış düşen cisimlerin çarpması, devrilmesi, Yangın, parlama ve patlama, Acil durum planları, Tahliye planları	——————
MAKİNE VE EKİPMAN İMALATINDA İSG	Makinelerin sebep olduğu kazalar, Taşıma sırasında taşınan cisimlerin düşmesi sonucu oluşan kazalar, Vücudun veya bir organın iki cisim arasında kalarak sıkışması, ezilmesi, Cismin sıkıştırması, Başka yerde sınıflandırılmamış düşen cisimlerin çarpması, devrilmesi Yangın, parlama ve patlama, Acil durum planları, Tahliye planları	Mesleki bronşiyal astım, Kas iskelet rahatsızlıkları, Kurşun,
ANA METAL SANAYİNDE İSG	Makinelerin sebep olduğu kazalar, Taşıma sırasında taşınan cisimlerin düşmesi sonucu oluşan kazalar, Vücudun veya bir organın iki cisim arasında kalarak sıkışması, ezilmesi, Başka yerde sınıflandırılmamış düşen cisimlerin çarpması, devrilmesi Yangın, parlama ve patlama, Acil durum planları, Tahliye planları	Mesleki bronşiyal astım, Kas iskelet rahatsızlıkları, Kurşun, Silikoz,
KAĞIT ÜRÜNLERİNİN İMALATINDA İSG	Makinelerin sebep olduğu kazalar, Taşıma sırasında taşınan cisimlerin düşmesi sonucu oluşan kazalar, Vücudun veya bir organın iki cisim arasında kalarak sıkışması, ezilmesi, Cismin sıkıştırması, Başka yerde sınıflandırılmamış düşen cisimlerin çarpması, devrilmesi, Hareket eden cısımlerın arasında sıkısmak, Yangın, parlama ve patlama, Acil durum planları, Tahliye planları	Mesleki bronşiyal astım,

BÜYÜK İNŞAAT İŞYERLERİNDE İSG YÖNÜNDEN PROGRAMLI ARAŞTIRMA FAALİYETLERİ	Yapı alanları için asgari sağlık ve güvenlik şartları
YAPI İŞYERLERİNDE İSG	Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Ek-4 Yapı Alanları İçin Asgari Sağlık ve Güvenlik Şartları
YERALTI VE YERÜSTÜ MADEN İŞLETMELERİNDE İSG	Yeraltı kömür, yeraltı metal ve yerüstü maden işyerlerinde İSG mevzuatı
BÜYÜK ENDÜSTRİYEL KAZALARIN KONTROLÜ HAKKINDA YÖNETMELİĞE İLİŞKİN UYGULAMA KAPASİTESİNİ ARAŞTIRMA İSG	Güvenlik yönetim sisteminin yedi unsuru